Met Kerst voelen mensen zich vaak eenzamer dan op andere dagen. Als of er meer uur in de dag zitten of minder mensen langs komen dan anders. Dat is natuurlijk niet zo. Het is een gewone dag waar tegenwoordig zelfs de winkels gewoon open zijn. Maar toch, zelfs ik die niets met Kerst heeft en al helemaal geen zin heeft om een speciale dag uit te zoeken om gezellig te doen, bekruipt soms het gevoel van eenzaamheid.
Hoe dan? Het zijn mijn diepgewortelde overtuigingen; zorgvuldig ingepland door traditie en coca cola 'Kerst vier je met z'n allen.'
Soms lukken bepaalde zaken in de leven gewoon niet en moet je uiteindelijk toegeven dat er voor jou bijvoorbeeld geen relatie of carrière is weggelegd. Het zit er gewoon niet in dat jij je dromen najaagt. Hoe hard je het ook wenst, wilt of eraan werkt; het wordt 'm niet.
Is dat wel zo of zijn het je gedachten die in de weg zitten? M.a.w. laat jij jezelf beperken door je gedachten die gevoed worden door je overtuigingen?
Als ik cliënten zover krijg om een zelf-onderzoek te doen naar hoe het komt dat het bij hen niet lukt, terwijl het bij anderen wel tot de mogelijkheden hoort, komen we vaak terecht bij overtuigingen.
Nog een paar voorbeeld ter verduidelijking
Het lukt je niet om carrière te maken of je bedrijf van de grond te krijgen. Na onderzoek kom je er achter, dat er een diep gewortelde overtuiging is dat jij niet goed genoeg bent om een succesvolle carrière op te bouwen. Deze overtuiging kan ontstaan zijn door negatieve ervaringen uit het verleden, zoals kritiek van anderen, mislukkingen of vergelijkingen met succesvollere collega's.
Veel gehoorde overtuigingen in dergelijke gesprekken zijn:
Dat is niet voor ons soort mensen
Wij houden gewoon van met je handen werken
Als je voor een dubbeltje geboren bent, word je nooit een kwartje
Een carrière bij een gerenomeerde organisatie betaald gewoon beter
Als je niet je huiswerk maakt, moet je zometeen in de bouw werken.
40 jaar bij de baas. Echt geweldig.
Zekerheid is key.
Je moet je profileren, daar ben ik niet goed in.
Mensen luisteren toch nooit
De baas doet toch zijn eigen zin
Vind je jezelf, zoals in het voorbeeld, niet goed genoeg om carrière te maken, dan kan je de volgende gedachten hebben:
"Ik ben niet slim genoeg om promotie te maken."
"Ik moet wel een gezin onderhouden en kan niet zomaar van baan veranderen,"
"Anderen zijn veel beter dan ik."
"Als ik het probeer, faal ik toch."
"Met mijn beperking mag je blij zijn dat je een baan hebt."
Als gevolg van deze overtuigingen kan je besluiten om geen nieuwe kansen te grijpen, zoals solliciteren naar een hogere functie, deelnemen aan belangrijke projecten of je mening uiten in vergaderingen. Door deze overtuigingen beperk je je eigen mogelijkheden en houd je jezelf klein. Dit kan leiden tot:
Gemiste kansen voor groei en succes.
Een laag zelfbeeld en zelfvertrouwen.
Frustratie en ontevredenheid met je carrière.
Beperkende overtuigingen worden bevestigd doordat je je alleen focus op informatie die met je overtuigingen overeenkomen.
Bevestigingsbias
Beperkende overtuigingen gaan vaak gepaard met bevestigingsbias (confirmation bias). Bevestigingsbias is een cognitieve vertekening waarbij mensen geneigd zijn om informatie en gebeurtenissen die hun bestaande overtuigingen bevestigen, te zoeken, te interpreteren en te onthouden. Tegelijkertijd negeren of verwerpen ze informatie die in strijd is met hun overtuigingen.
Door bevestigingsbias worden mensen steeds meer overtuigd van hun oorspronkelijke ideeën, omdat ze de bevestigende informatie overwaarderen en tegensprekende informatie onderwaarderen of helemaal negeren. Hierdoor kunnen overtuigingen steeds sterker worden, zelfs als ze niet op de werkelijkheid zijn gebaseerd.
Bijvoorbeeld
Iemand die gelooft dat hij nooit iets goed doet, zal vooral focussen op de momenten, dat hij fouten maakt en deze als bewijs zien dat zijn overtuiging klopt. Succesvolle momenten of positieve feedback zal hij wellicht minder opmerken of afdoen als "toeval". Hierdoor wordt de overtuiging steeds meer versterkt.
Als je jezelf te dik vindt en je overtuiging bent dat mensen je daarom niet leuk vinden, zie je alleen succesvolle, in jouw ogen, prachtige mensen. Dit bevestigd dat mensen die voller zijn geen succes hebben.
Ben je een praktijkleerling of volg je een opleiding met als focus praktijkgerichte beroepen, zoals loodgieter, schilder, timmerman, dan horen we vaak dat zij zich minder voelen dan mensen op kantoor. Als bevestigingsbias wordt er vaak alleen maar gelet op mensen op kantoor, die succesvol zijn. Terwijl je tegenwoordig goud geld kan verdienen als stucadoor.
Hetzelfde geldt voor het geluk van een relatie. Hoe vaak hoor je niet: "Heb je nog geen relatie?" Alsof het hebben van een relatie het geluk brengt dat in je leven ontbreekt. Langzaam sluipt het erin dat je die overtuiging overneemt en overal alleen gelukkige stellen ziet. Dit bevestigt dat jij degene bent die ongelukkig is. Maar is dat ook zo?
In je leven worden je vaak geconfronteerd met uitdagingen en obstakels die je groei en ontwikkeling belemmeren of je ongelukkig maken.
Wat je je echter niet altijd realiseren, is dat veel van deze belemmeringen voortkomen uit je eigen gedachten en overtuigingen. Het belemmert je om jezelf te zijn in de dingen die je doet, waardoor deze diepgewortelde beperkende overtuigingen en gedachtenpatronen je ervan weerhouden je volledige potentieel te bereiken.
Jammer, want alles is zoveel makkelijker als je gewoon je authentieke zelf mag zijn. Je hoeft je niet meer anders voor te doen en kan de zaken aanpakken op een manier die het beste bij jou past.
Het werkboek Overtuigingen kan je helpen je overtuigingen in kaart te brengen. Je ontdekt hoe ze je belemmeren en hoe je je overtuigingen kan ombuigen in positieve c.q. helpende overtuigingen.
Wat zijn Beperkende Overtuigingen?
Beperkende overtuigingen zijn gedachten of overtuigingen die ons tegenhouden om te ontwikkelen. Ze zijn vaak gevormd door ervaringen uit het verleden, culturele normen, of opmerkingen van anderen.
Deze overtuigingen kunnen zich manifesteren in gedachten zoals "Ik ben niet goed genoeg", "Succes is niet voor mensen zoals ik" of "Ik zal toch falen". Het probleem met deze overtuigingen is dat ze een self-fulfilling prophecy kunnen worden;
ze houden ons tegen en zorgen ervoor dat we niet de stappen nemen die nodig zijn om onze doelen te bereiken.
Zeg me 1 x dat ik het niet kan en het zal me nooit lukken. Herhaal 10 x dat het me lukt en ik dan zal ik het proberen.
Hieruit blijkt dat negatieve overtuigingen makkelijker te vormen zijn dan positieve. Dit komt doordat negatieve overtuigingen gepaard gaan met angst. Ons brein is nou eenmaal gemaakt om gevaar op te sporen. Dat doet het brein om ons te beschermen. Hierdoor blijven negatieve overtuigingen snelle in je hoofd hangen en zijn ze hardnekkig.
Hoe ervaringen overtuigingen worden
De vorming van overtuigingen is een complex proces dat vaak begint in onze vroege kinderjaren. Hier zijn enkele manieren waarop ervaringen leiden tot het ontstaan van overtuigingen:
Herhaalde Ervaringen: Wanneer we herhaaldelijk dezelfde soort ervaringen hebben, beginnen we patronen te herkennen en conclusies te trekken. Als je bijvoorbeeld vaak kritiek hebt gekregen op je werk, kun je gaan geloven dat je niet bekwaam genoeg bent, zelfs als dit niet waar is. Deze herhaalde ervaringen cementeren de overtuiging in je onderbewustzijn.
Emotioneel Intense Gebeurtenissen: Ervaringen die gepaard gaan met sterke emoties, zoals schaamte, angst of verdriet, hebben een krachtige impact op ons geloofssysteem. Een enkele gebeurtenis, zoals falen bij een belangrijke taak of afgewezen worden door iemand die belangrijk voor je is, kan een diepe indruk achterlaten en leiden tot de overtuiging dat je niet goed genoeg bent of dat afwijzing onvermijdelijk is.
Opmerkingen en Feedback van Anderen: Wat anderen tegen ons zeggen, vooral tijdens onze vormende jaren, kan een grote invloed hebben op onze overtuigingen. Opmerkingen zoals "Je bent zo onhandig" of "Waarom probeer je het zelfs?" van ouders, leraren of leeftijdsgenoten kunnen diep doordringen en een negatieve zelfperceptie creëren.
Culturele en Sociale Normen: De cultuur en samenleving waarin we opgroeien, spelen ook een cruciale rol in de vorming van onze overtuigingen. Culturele normen en verwachtingen kunnen ons beperken door ons te vertellen wat wel en niet mogelijk is. Bijvoorbeeld, als je in een cultuur opgroeit die bepaalde carrières of gedragingen afkeurt, kun je gaan geloven dat deze wegen voor jou niet toegankelijk zijn.
Persoonlijke Interpretaties: Het is niet alleen de gebeurtenis zelf, maar ook hoe we deze interpreteren, die onze overtuigingen vormt. Twee mensen kunnen dezelfde ervaring hebben maar er verschillende conclusies uit trekken. Onze persoonlijke interpretaties, beïnvloed door onze persoonlijkheid en eerdere ervaringen, bepalen welke overtuigingen we ontwikkelen.
Het proces van overtuigingvorming
Het proces waarbij ervaringen overtuigingen worden, kan worden samengevat in enkele stappen:
Ervaring: Je maakt iets mee dat een emotionele of herhaalde impact heeft.
Interpretatie: Je geeft betekenis aan de ervaring en trekt conclusies op basis van je perceptie.
Conclusie: De interpretatie leidt tot een overtuiging, een vaste gedachte over jezelf of de wereld.
Herhaling en Versterking: Elke keer dat je een soortgelijke ervaring hebt, wordt de overtuiging versterkt, waardoor het een vast onderdeel van je denken wordt.
Het gevaar van beperkende overtuigingen
Wanneer deze overtuigingen eenmaal zijn gevormd, hebben ze de neiging om zelfversterkend te zijn.
Bijvoorbeeld, als je gelooft dat je niet goed genoeg bent, kan dit ervoor zorgen dat je uitdagingen vermijdt uit angst voor mislukking. Dit vermijden leidt tot een gebrek aan succes, wat op zijn beurt de oorspronkelijke overtuiging versterkt. Dit is hoe beperkende overtuigingen een self-fulfilling prophecy worden en ons vastzetten in een cyclus van zelfbeperking.
Als je geloofd dat je het niet kan, is het gedoemd te mislukken
Het Werkboek: Een Hulpmiddel om Beperkende Overtuigingen te Overwinnen
Om beperkende overtuigingen te overwinnen, is het belangrijk om ze eerst te herkennen en te begrijpen. In het werkboek dat ik heb gemaakt, begeleid ik je door een proces van zelfreflectie en bewustwording. Dit werkboek biedt praktische oefeningen en strategieën om beperkende overtuigingen te identificeren en te transformeren. Hier zijn enkele stappen die je kunt verwachten in het werkboek:
Identificatie van Beperkende Overtuigingen: Door middel van zelfreflectieve vragen en journaling-oefeningen helpen we je om de beperkende overtuigingen die je tegenhouden te herkennen.
Uitdagen van Overtuigingen: We leren je technieken om deze overtuigingen uit te dagen en te vervangen door meer ondersteunende en positieve gedachten.
Actieplannen: Met concrete actieplannen en doelen helpen we je om stap voor stap je beperkende overtuigingen te overwinnen en je potentieel te realiseren.
Conclusie
Beperkende overtuigingen zijn een krachtig maar vaak onzichtbaar obstakel in ons leven. Door bewustwording en actie kunnen we deze overtuigingen overwinnen en ons volledige potentieel bereiken.
Het werkboek dat we ontwikkeld hebben, is ontworpen om je te helpen deze beperkende overtuigingen te identificeren, uit te dagen en te transformeren. Samen kunnen we de ketenen van zelfopgelegde beperkingen doorbreken en een pad naar succes en voldoening creëren. Klik hier om het werkboek te downloaden. Het is tot 7 september 2024 gratis. Daarna is het 2,50.
Comments